1. بررسی قطعات مدار، دمونتاژ و آرشیو قطعات

در گام اول، برد الکترونیکی دستگاه بررسی شد و عملیات جداسازی قطعات از روی PCB (دمونتاژ) به‌دقت انجام گرفت. قطعات استخراج‌شده شامل آی‌سی‌های کنترلی، میکروکنترلر، اپتوکوپلر، درایور گیت، قطعات SMD و DIP، مقاومت‌ها، خازن‌ها و سلف‌ها بود.

برای هر قطعه:

• نوع، شماره قطعه و مشخصات الکتریکی ثبت شد.

• اطلاعات به‌صورت ساختاریافته در یک آرشیو دیجیتال وارد شد.

• پایه‌ها و مسیرهای متصل به هر قطعه مستندسازی شدند.

هدف از این مرحله: شناسایی عملکرد احتمالی هر بخش و آماده‌سازی برای تحلیل در مراحل بعدی.

2. استخراج مدار چاپی با استفاده از فرآیند لایه‌برداری (PCB Reverse Layering)

با هدف بررسی دقیق ساختار برد، فرآیند لایه‌برداری فیزیکی انجام شد. در این مرحله، با استفاده از روش‌های غیرمخرب و ابزارهای دقیق:

• پوشش محافظ برد برداشته شد.

• لایه‌های مختلف (TOP، BOTTOM، و لایه‌های داخلی) به‌دقت اسکن شدند.

• هر لایه به‌صورت تصویر با وضوح بالا آرشیو گردید.

سپس، از طریق تحلیل مسیرها و ترک‌ها در هر لایه، نقشه کلی مدار چاپی و ارتباط بین لایه‌ها به‌صورت دستی مستندسازی شد.

3. تبدیل لایه‌ها به مدار در نرم‌افزار Altium Designer

پس از آماده‌سازی تصاویر لایه‌ها، آن‌ها وارد محیط Altium Designer شدند. با استفاده از ابزارهای ترسیم دستی و خودکار، مسیرهای ترک، جایگاه پدها، ویایا (VIA) و نت‌لیست (Netlist) بازسازی گردید.

نتیجه این مرحله:

• فایل PCB دقیق با لایه‌بندی واقعی برد

• تعریف موقعیت قطعات روی برد بر اساس تصاویر فیزیکی

4. استخراج شماتیک اولیه با توجه به اتصالات و المان‌های موجود در Altium

با توجه به مسیرهای اتصال در فایل PCB و آرشیو قطعات، شماتیک اولیه مدار ساخته شد.
در این مرحله:

• هر قطعه بر اساس شناسه ثبت‌شده جای‌گذاری شد.

• نت‌لیست به‌صورت دستی و اتوماتیک از روی فایل PCB استخراج و به شماتیک لینک شد.

• بخش‌های مختلف مدار مانند تغذیه، درایور گیت، ورودی‌ها، مدارهای حفاظتی و کنترل مرکزی جداگانه تحلیل و مستند شدند.

5. سنکرون کردن فایل‌های شماتیک و PCB در نرم‌افزار

پس از تکمیل شماتیک اولیه، ارتباط بین فایل شماتیک و PCB در محیط Altium برقرار شد (Synchronization).
این فرآیند شامل:

• بررسی و اصلاح netlistها

• هم‌خوان‌سازی پین‌ها و المان‌ها در هر دو محیط

• اطمینان از عدم وجود مغایرت در اتصالات و قطعات

در این مرحله، بسیاری از خطاهای احتمالی (مانند اتصال‌های ناقص، اشتباه در شماره پایه‌ها، یا المان‌های گمشده) شناسایی و اصلاح شدند.

6. مفهومی‌سازی مدار و برطرف کردن اشکالات احتمالی

پس از کامل شدن ساختار مدار، بررسی عملکرد منطقی آن آغاز شد:

• تحلیل عملکرد سیستم بر اساس ورودی‌ها، خروجی‌ها و رفتار سیگنال‌ها

• شناسایی بخش‌های کنترلی و رابط‌های ارتباطی (RS485، ورودی آنالوگ، PWM و ...)

• بررسی وجود طراحی حفاظتی مانند TVS، رله‌های حفاظتی و مدارهای نظارتی

• شبیه‌سازی عملکرد مدار در بخش‌های حیاتی برای اطمینان از عملکرد

در صورت وجود اشکال مفهومی یا طراحی غیرمنطقی، پیشنهادات اصلاحی جهت بهینه‌سازی مدار نیز ثبت شد.

دستاوردهای پروژه

• استخراج کامل شماتیک مدارات کنترلی و قدرت

• مستندسازی مسیرهای PCB به‌صورت چندلایه با دقت بالا

• شناسایی اجزای کنترلی شامل درایورهای IGBT، سنسورهای جریان، فیلتراسیون تغذیه و واحد MCU

• تحلیل فنی دقیق معماری کنترلی سیستم و پیاده‌سازی آن در نرم‌افزار

• آماده‌سازی برای بازطراحی یا توسعه نمونه مشابه

کاربرد و اهمیت پروژه

این پروژه، گامی مهم در بومی‌سازی دانش طراحی سیستم‌های کنترل صنعتی و درایو موتورهای القایی محسوب می‌شود. دست‌یابی به دانش عملکرد درایوها، نه تنها باعث کاهش وابستگی به نمونه‌های خارجی می‌شود، بلکه امکان بهبود، تعمیر، توسعه و تولید آن‌ها در داخل کشور را نیز فراهم می‌سازد.